Γραμματική Αναγνώριση ρημάτων

 

Όταν θέλουμε να κάνουμε αναγνώριση (γραμματική) ενός ρήματος το πρώτο βήμα είναι να φέρουμε το ρήμα στο α΄ πρόσωπο της οριστικής του ενεστώτα λέγοντας : εγώ τώρα + το ρήμα.   (π.χ. Αν είχα το ρήμα "παίζαμε" σκέφτομαι .... εγώ τώρα παίζω)

Από εκεί και μετά θυμόμαστε ότι κάθε ρήμα έχει :

1) Φωνή

• ενεργητική(-ω) π.χ. λύνω, γράφω  
• παθητική (-μαι) π.χ. λύνομαι, γράφομαι

 

2) Συζυγία 

• Α΄ συζυγία (ανήκουν τα ρήματα που τελειώνουν σε άτονο –ω και σε –ομαι )
• Β΄ συζυγία (τελειώνουν σε τονισμένο -ώ και σε –ιέμαι ή -ούμαι)

 

3) Έγκλιση 

• οριστική (δείχνει το βέβαιο π.χ. λύνω, γράφω)
• υποτακτική(δείχνει αυτό που θέλουμε ή περιμένουμε να γίνει π.χ. να λύνω, να γράφω)
• προστακτική(φανερώνει διαταγή, ευχή π.χ. λύνε, γράφε)

 

Οριστική έγκλιση έχουν όλοι οι χρόνοι.

Υποτακτική έγκλιση έχει ο ενεστώτας, ο αόριστος και ο παρακείμενος.

Προστακτική έγκλιση έχει ο ενεστώτας, ο αόριστος και σπάνια ο παρακείμενος.

 

4) Χρόνο

• Ενεστώτας(τώρα)   π.χ. λύνω, γράφω
• Παρατατικός(χθες συνέχεια) π.χ. έλυνα, έγραφα
• Αόριστος (χθες μια στιγμή) π.χ. έλυσα, έγραψα
• Εξακολουθητικός Μέλλοντας (αύριο συνέχεια) π.χ. θα λύνω, θα γράφω
• Συνοπτικός Μέλλοντας (αύριο για μια στιγμή) π.χ. θα λύσω, θα γράψω
• Παρακείμενος (ως τώρα) π.χ. έχω λύσει, έχω γράψει
• Υπερσυντέλικος(έγινε χθες πριν από κάτι άλλο) π.χ. είχα λύσει, είχα γράψε
• Συντελεσμένος Μέλλοντας (κάτι θα έχει τελειώσει στο μέλλον σε μια ορισμένη στιγμή) π.χ. θα έχω λύσει, θα έχω γράψει

 

5) Αριθμό

ενικός (εγώ, εσύ, αυτός, -ή, -ό)

πληθυντικός (εμείς, εσείς, αυτοί, -ές, -ά)

 

6) Πρόσωπο

Α΄ πρόσωπο (εγώ – εμείς)

Β΄ πρόσωπο (εσύ – εσείς)

Γ΄ πρόσωπο (αυτός, -ή, -ό – αυτοί, -ές, -ά

 

Π.χ. Να κάνετε γραμματική αναγνώριση του ρήματος: να διαβάζεις 

Είναι ρήμα, ενεργητικής φωνής, α΄ συζυγίας, υποτακτικής έγκλισης, χρόνου ενεστώτα, αριθμού ενικού, β΄ προσώπου του ρήματος διαβάζω

 

Π.χ. Να κάνετε γραμματική αναγνώριση του ρήματος: να επιτρέψετε

Είναι ρήμα, ενεργητικής φωνής, α΄ συζυγίας, υποτακτικής έγκλισης, χρόνου αορίστου, αριθμού πληθυντικού, β΄ προσώπου του ρήματος επιτρέπω

 

Πηγή: http://kiklos-dhmotiko.blogspot.com/2013/10/blog-post_5.html